Dán mắt vào màn hình điện thoại, ba cô nhân viên của một đại lý xe máy không buồn đứng dậy khi có khách vào hỏi xe. Thứ tự dường như đảo lộn, khách hàng là người nói nhiều hơn khi phải hỏi về giá những mẫu xe và nhận được câu trả lời cụt ngủn không chút hứng thú. Tình trạng ế ẩm khiến nhân viên cũng như các đại lý không còn động lực bán hàng.

"Năm nay không có Tết rồi", một quản lý của đại lý Yamaha than thở. Các mẫu xe thường gây sốt dịp cuối năm của hãng xe này như Nouvo, Exciter đều có mức giá đang ở vạch xuất phát. Trong khi Nouvo mới có giá khoảng 37-38 triệu thì Exciter cũng bán đúng giá, bản côn tay đắt nhất ở mức 40 triệu.

Không khá khẩm hơn, Honda cũng chứng kiến cảnh tương tự. Những ngày cuối năm trước cửa các Head khá đông xe ghé thăm, nhưng chủ yếu lại là xe của nhân viên và khách hàng đến bảo dưỡng. Phía bên trong cửa kính, nhân viên ngồi hàng dài, không có khách để tiếp.

Hầu hết các mẫu xe quay về mức giá đề xuất, các đại lý vắng khách. Ảnh: Đức Huy.

Hồi đầu tháng 11, hai mẫu xe ga mang tên SH là trường hợp điển hình. Nếu SH 125i bị tăng giá 6 triệu lên mức 72 triệu so với giá bán đề xuất thì SH Mode cũng nằm ở mức 52 triệu, cao hơn mức giá 49 triệu mà Honda đưa ra.

Nhưng cơn sốt dường như không mang lại kết quả quả khi lượng khách hàng tới thăm xe không nhiều, do đó không có hiệu ứng tâm lý đẩy mẫu xe lên hàng được quan tâm nhiều như mọi năm. Để bán được hãng, các Head đang dần hạ giá đưa về gần với giá mà nhà sản xuất đưa ra, tuy nhiên tình hình vẫn chưa sáng sủa hơn. 

Tại các showroom của hãng scooter thời trang Piaggio, các mẫu xe như Vespa Primavera, Super GTS hay Liberty đều được bán đúng giá nhà sản xuất đưa ra. Mức giá 68,8 triệu của Primavera chưa giúp chiếc Vespa mới có được vị thế như đàn anh LX đã làm mưa làm gió tại thị trường Việt Nam những năm trước.

Chỉ có khoảng một tháng rưỡi nữa là đến Tết nguyên đán, nếu như cách đây khoảng 2-3 năm, các đại lý Honda thường bán rất chạy hàng 300-400 xe mỗi tháng thì này con số này giảm sâu chỉ còn khoảng 40-50 xe, Tết không còn được coi là một trong những mùa bán hàng tốt nhất trong năm.

Lý giải cho vấn đề này, một quản lý của  đại lý Yamaha cho rằng kinh tế nhìn chung vẫn chưa thoát ra khỏi khó khăn, thu nhập người dân giảm đáng kể nhưng giá xe lại không có biến động, thậm chí còn tăng so với các năm trước. Thêm nữa, sự phát triển của những mảng xe khác như xe đạp điện, môtô cỡ nhỏ nhập khẩu cũng khiến dòng xe máy phổ thông không còn được quan tâm như những năm trước.

Hai hãng chiếm tới 90% thị phần xe máy ở Việt Nam là Yamaha và Honda đều không có kết quả tốt. Yamaha Việt Nam cho biết doanh số 2013 có thể giảm khoảng 7-8% so với 2012. Honda cũng không khả quan hơn so với 2012.

Ngay cả những phân khúc mới nổi như môtô cỡ nhỏ nhập khẩu cũng không có được tình hình kinh doanh sáng sủa. Năm ngoái, những showroom uy tín về xe nhập khẩu trung bình bán khoảng 30-40 chiếc/tháng mùa Tết với những xe khoảng 150 phân khối, mức giá 100 triệu hoặc thấp hơn. Nhưng năm nay, các showroom này đều cho biết mức bán giảm khá sâu, tình trạng bết bán và không muốn nhắc tới con số cụ thể.

Kinh tế khó khăn là nguyên nhân chung nhưng lượng môtô 150 phân khối giảm sút còn được những người làm kinh doanh loại xe này giải thích do việc bãi bỏ hạn chế bằng A2 sắp có hiệu lực vào đầu năm sau. Những người có khả năng chi trả cho xe lớn hơn khoảng 250 phân khối có tâm lý chờ đợi đến khi chắc chắn A2 thông thoáng mới mua xe, giảm một lượng đáng kể doanh số cho các cửa hàng.

Khi quy mô thị trường xe máy phổ thông không thể phình to hơn nữa, sắp tới điểm bão hòa thì các hãng đều bắt đầu có những động tính nhằm chuyển hướng kinh doanh sang phân khúc môtô. Suzuki đã phân phối EN-150A từ lâu, mới đây Yamaha để lộ hình ảnh được cho là chiếc nakedbike V-ixion mà hãng này sắp ra mắt tại Việt Nam, các ông lớn khác cũng đang nhăm nhe gia nhập thị trường. Năm 2014 hứa hẹn là thời điểm chuyển mình cho thị trường xe hai bánh Việt Nam.

Đức Huy